Afghanistan Giàu Hay Nghèo? Có nhiều tin tức cập nhật thông tin rằng Afghanistan đã rơi vào tình trạng hỗn loạn, đói nghèo từ tháng 8 năm ngoái và tiếp diễn cho đến hiện nay. Vậy tình hình Afghanistan ở thời điểm hiện tại như thế nào? Kinh tế của quốc gia này có giàu hơn Việt Nam không? Cùng Cachkiemtienonline tìm hiểu ở bài viết sau nào.
Mục Lục
Tổng quan về Afghanistan
Afghanistan là một quốc gia không giáp biển, quốc gia có nhiều núi non và sa mạc nhất và cũng là nước sản xuất thuốc phiện có quy mô lớn nhất thế giới. Trước đại dịch COVID-19, có tới 54,5% dân số nước này đã sống dưới ngưỡng nghèo đó. Sau đây là một số điểm đặc biệt của quốc gia Afghanistan:
Quốc gia không giáp biển
Afghanistan là quốc gia không có mặt nào giáp biển, nằm ở điểm giao thoa của Trung và Nam Á. Phía Đông và Nam giáp với Paskistan, phía Tây giáp với Iran, phía Bắc giáp với Uzbekistan và Tajikistan, phía Đông Bắc giáp với Trung Quốc.
Hiện tại Afghanistan có 34 tỉnh với tổng số dân là 41.102.441 người, chiếm 0,51% dân số toàn thế giới và Afghanistan đang xếp thứ 37 trên thế giới trong bảng xếp hạng dân số toàn cầu.
Quốc gia nhiều núi, sa mạc
Afghanistan là quốc gia sở hữu nhiều núi đứng thứ 8 trên thế giới khiến cho nhiều khu vực khó tiếp cận. Đặc biệt là thủ dô Kabul cao hơn mực nước biển đến 2km, dãy núi Hindu Kush trải dài ở khu vực Đông Bắc của Afghanistan và khu vực Tây Nam chủ yếu bị bao phủ bởi diện tích sa mạc lớn.
Diện tích Afghanistan
Với quy mô diện tích khoảng 652.860 km2, Afghanistan có diện tích gần rộng bằng Texas của Mỹ và lớn gấp 2 lần diện tích của Việt Nam.
Cây thuốc phiện
Afghanistan là một quốc gia sản xuất cây thuốc phiện hàng đầu thế giới, phần lớn cây thuốc phiện sẽ được trồng ở khu vực Tây Nam của nước này. Theo khảo sát về diện tích thuốc phiện tại Afghanistan mới nhất thì diện tích này ngày càng tăng mạnh trong năm nay.
Cụ thể là diện tích thuốc phiện đã tăng thêm 32% so với năm ngoái, tăng 233.00 ha so với năm ngoái sau khi chính quyền Taliban lên nắm quyền vào tháng 8/2021. Việc gieo trồng thuốc phiện chiếm 73% diện tích đất ở vùng Tây Nam và 1/5 diện tích đất canh tác ở Hilmand, sản lượng mùa vụ năm nay ước tính khoảng 6.200 tấn thuốc phiện.
Phần đông người dân sống trong nghèo đói
Trước khi đại dịch COVID-19 xảy ra, ít nhất 54,5% dân số của Afghanistan đã sống trong ngưỡng nghèo đói. Cho đến hiện tại sau khi chính quyền Taliban lên nắm quyền thì con số này đã tăng lên mức 97%.
Tỷ lệ người biết chữ rất thấp
Trải qua nhiều thập niên bị tàn phá bởi chiến tranh, tỷ lệ người dân biết chữ ở Afghanistan chỉ chiếm khoảng gần 50%. Chỉ hơn một nửa nam giới từ 15 tuổi mới biết đọc và biết viết, còn ở nữ giới thì tỷ lệ này thấp hơn, chưa được 1/3 dân số.
Tuyến đường thương mại & cửa khẩu
Là một quốc gia nội lục, Afghanistan hầu như phụ thuộc vào những nước láng giềng về các tuyến đường thương mại, cung ứng. Nhất là phụ thuộc vào những hải cảng của nước Pakistan để buôn bán với các quốc gia khác.
Afghanistan và Pakistan hiện đang có chung đường biên giới dài gần 2.600km với 2 cửa khẩu đang hoạt động. Trong đó, cửa khẩu Spin Boldak đã bị chính quyền Taliban kiểm soát hồi cuối tháng 7 năm ngoái.
Nhiều người dân mất nhà cửa
Theo Văn phòng Điều phối vấn đề nhân đạo thuộc Liên Hợp Quốc (OCHA) thì có ít nhất là 389.645 người dân tại Afghanistan đã bị mất nhà cửa từ ngày 1/1 đến 24/7 năm nay. Chỉ trong vòng 6 tháng mà đã có 109.000 người mất nhà cửa tại quốc gia này.
Có đến 3/4 người dân mất nhà cửa đang sống ở 10/34 tỉnh của nước Afghanistan, gồm Nangarhar (38.000), Kunduz (92.000 người), Kandahar (24.000), Takhar (25.000), Faryab (20.000), Wardak (19.000), Kunar (19.500), Daykundi (18.300), Helmand (17.000) và Laghman (18.000).
Afghanistan giàu hay nghèo?
Theo tin tức mà Cachkiemtienol.com cập nhật mới nhất, về tình hình kinh tế, 97% dân số nước Afghanistan vẫn đang sống trong tình trạng đói nghèo, cơ cực. Chính quyền Taliban muốn chấm dứt sự phụ thuộc của nước Afghanistan vào nguồn viện trợ từ nước ngoài thông qua biện pháp tăng cường thu thuế.
Bên cạnh đó, chính quyền Taliban cũng tìm cách để xóa bớt những thủ tục, giấy tờ trong xuất khẩu trái cây, than đến các nước láng giềng. Trong năm 2022, ước tính kim ngạch xuất khẩu của nước Afghanistan là 1,8 tỷ USD, con số này đã tăng gấp 1,5 lần so với 2019.
Nhưng tình trạng lũ lụt, hạn hán, dịch bệnh vẫn kéo dài suốt 2 năm qua đã khiến sản lượng lương thực và nền kinh tế của Afghanistan bị ảnh hưởng khủng khoảng nghiêm trọng.
Theo các nghiên cứu của Liên Hợp Quốc thì hơn 1,1 triệu trẻ em dưới 5 tuổi ở Afghanistan đang bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng và Afghanistan đang phải đối mặt với nhiều loại dịch bệnh khẩn cấp như bệnh sởi, COVID-19, tiêu chảy cấp, sốt xuất huyết đang bùng phát cùng lúc.
Về tham nhũng, Afghanistan giờ đây đã ít tham những hơn, gia tăng mức độ an toàn và ít bạo lực hơn so với những năm trước. Còn về phúc lợi xã hội, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, hệ thống pháp luật của Afghanistan thì ngày càng dễ tiếp cận hơn nhưng về khía cạnh cơ sở vật chất vẫn còn nhiều hạn chế.
Hiện nay thì chính quyền Taliban vẫn chưa được quốc tế công nhận, Mỹ và các quốc gia phương Tây đã đóng băng một khối tài sản với trị giá gần 10 tỷ USD của Afghanistan. Bên cạnh đó, các nước phương Tây với các thể chế cho vay quốc tế cũng đã tạm dừng, đình chỉ nhiều khoản vay, viện trợ cho Afghanistan cho đến khi nào Taliban thực hiện đúng các cam kết với người dân.
Afghanistan có giàu hơn Việt Nam không?
Để so sánh Afghanistan có giàu hơn Việt Nam hay không thì chúng ta có thể dựa vào sự so sánh về chỉ số tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của 2 quốc gia này như sau:
+ GDP của Việt Nam năm 2021 đạt 368 tỷ USD, tính ra bình quân GDP theo đầu người là 3.708 USD/người.
+ GDP của Afghanistan năm 2021 đạt khoảng 19,81 tỷ USD, tính ra bình quân theo đầu người chỉ có 508,8 USD/người
Như vậy chúng ta có thể thấp chỉ số GDP của Việt Nam cao hơn gấp 7 lần GDP của Afghanistan. Quốc gia này đang nghèo hơn Việt Nam rất nhiều, nhất là sau khi chính quyền Taliban lên nắm quyền.
Bên cạnh đó, về vị thế nền kinh tế, Afghanistan đang xếp vị trí thứ 96 trên toàn thế giới, trong khi nền kinh tế Việt Nam được dự báo trong năm nay sẽ xếp vị trí thứ 24 trên toàn thế giới, đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN và xếp thứ 10 trên toàn khu vực châu Á. Đây là một khoảng cách rất xa giữa Afghanistan và Việt Nam.
Một điểm phân biệt rõ ràng hơn là Afghanistan đang nằm trong nhóm quốc gia kém phát triển nhất trong khu vực Châu Á khi xét cả về mặt kinh tế lẫn xã hội theo đánh giá của Liên Hợp Quốc. Còn Việt Nam hiện tại đang được đánh giá là 1 trong 6 nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất thế giới ( Theo báo cáo nghiên cứu thuộc Đại Học Harvard của Mỹ vừa mới công bố).
Từ những so sánh rõ ràng ở trên, có thể đánh giá rằng Việt Nam giàu hơn Afghanistan. Nếu như chính quyền Taliban cho phép Afghanistan nhận được nguồn viện trợ từ cộng đồng quốc tế trong thời gian tới, đồng thời tôn trọng quyền con người, có chính sách quản lý tài chính hợp lý thì sẽ giúp Afghanistan tránh khỏi viễn cảnh sụp đổ kinh tế hoàn toàn.
Như vậy bài viết đã giải đáp xong câu hỏi Afghanistan Giàu Hay Nghèo? Hy vọng trong thời gian tới chính quyền Taliban sẽ thực hiện đúng những cam kết của mình với người dân Afghanistan về các vấn đề viện trợ, quyền con người,… để đưa kinh tế nước này ra khởi thời kỳ khủng khoảng, nghèo đói.
Xem thêm: